استیبل کوین ها ارزهای دیجیتالی هستند که قیمت آنها با دارایی دیگری مانند دلار آمریکا، یورو یا طلا در تناظر یک‌به‌یک است. از آنجایی که ارزهای دیجیتال نوسان بسیاری بالایی دارند، استیبل کوین‌ها با قیمتی ثابت، از دارایی سرمایه‌گذاران در برابر نوسانات بازار محافظت می‌کند. برای مثال اگر به‌عنوان یک معامله‌گر در این لحظه از زمان اقدام به خرید بیت کوین یا رمزارز دیگری کنید، به‌احتمال زیاد ۲۴ ساعت بعد به میزان قابل‌توجهی سود یا ضرر کرده‌اید. این سود و ضرر در برخی مواقع حتی ممکن است به ۲۰ درصد و بیشتر هم برسد. معامله‌گران برای خنثی کردن تغییرات قیمتی با هدف ایجاد پایداری در ارزش ارز از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند.
ارز دیجیتال پایدار یا استیبل کوین (stable coin) چیست؟
ارز دیجیتال پایدار یا استیبل کوین با تلاش برای ثابت نگه داشتن قیمت پول فیات مانند دلار آمریکا، سایر ارزهای رمزنگاری شده، فلزات گرانبها یا ترکیبی از هر سه به آنها وابسته هستند. هر واحد از یک استیبل کوین بدون توجه به شرایط کلی بازار همیشه قیمت ثابتی دارد، به همین دلیل آنها را با عنوان ارز دیجیتال پایدار و با ثبات نیز می‌شناسند. مهمترین موارد نظیر تتر (USDT)، یو اس دی سی (USDC) و بایننس یو اس دی (BUSD) دارای پشتوانه دلار آمریکا هستند و قیمت هر واحد آنها همیشه یک دلار آمریکا است. (با کیف پول بایننس و نکات مهم در انتخاب ولت Binance بیشتر آشنا شوید.)
استیبل کوین ها برای مقابله با نوسان ذاتی در قیمت ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده طراحی شده‌اند. رمز ارزهای پایدار و با ثبات معمولا وثیقه می‌شوند، به طوری که مجموع تعداد واحدهای در گردش داخل شبکه آنها توسط دارایی‌های ذخیره شده‌ای پشتیبانی می‌شوند. با توجه به نوسانات ناگهانی بیت کوین و سایر آلت کوین‌ها، مدافعان رمز ارزهای پایدار معتقدند که وجود آنها ریسک نرخ تبدیل و ضرر را محدود می‌کند. همچنین این ویژگی‌ها باعث می‌شود کارایی ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده برای خرید کالا و خدمات بیشتر شود.
استیبل کوین چه کاربردهایی دارد؟
حال باید دید که کاربردهای استیبل کوین چیست؟ معمولاً استیبل کوین یا ارز دیجیتال باثبات به خاطر جلوگیری از ضرر و زیان‌های کلی شناخته می‌شود. اما باید گفت که این تنها کاربرد آنها نیست. در ادامه مهمترین کاربرد این ارزهای دیجیتالی در زندگی روزمره را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
پرداخت حقوق، راحت و بی دردسر
یکی از کاربردهای مهم استیبل کوین‌ها، امکان آسان‌سازی پرداخت‌های همتا به همتا است. قراردادهای هوشمندی که بستر بلاک چین طراحی و اجرا می‌شوند، نیازی به تایید طرف سوم ندارند. یکی از رویاهای طرفداران ارزهای دیجیتالی امکان پرداخت حقوق، وام و اجاره توسط رمز ارزها است. از آنجا که ارزش استیبل کوین‌ها ثابت است با کمک قراردادهای هوشمند می‌توان همه این موارد را به‌راحتی پرداخت کرد.
پرداخت‌های روزمره
ما همیشه از ارزهای فیات و کاغذی برای پرداخت هزینه‌های زندگی استفاده کرده‌ایم. با به وجود آمدن استیبل کوین‌ها می‌توان به راحتی اقدام به خرید کالا و خدمات در زندگی روزمره کرد. برای مثال می‌توانیم با خرید تتر و استفاده از آن هزینه رستوران را پرداخت کنیم.
حواله‌های سریع، انتقال پول از هر کجای دنیا
استیبل کوین‌ها می‌توانند در کمتر از چند ثانیه بین مبدا و مقصد جابه‌جا شوند. این ویژگی برای افرادی که در طول هفته، مقدار زیادی حواله را جابه‌جا می‌کنند، بسیار مفید و کاربردی است. در حقیقت در این شرایط دیگر نیازی به مراجعه به بانک و صرف زمان طولانی نیست. بلکه همه‌چیز با چند شماره و در عرض چند ثانیه اتفاق می‌افتد.
محافظت از سرمایه، مهمترین ویژگی استیبل کوین ها
ارزش پولی بسیاری از کشورها دچار نوسانات شدید است. در این شرایط و با کمک استیبل کوین می‌توان از دارایی مراقبت کرد. از طرفی همان‌طور که اشاره کردیم استیبل کوین‌ها می‌توانند به‌سادگی از ضرر و زیان‌های کلی در بازار رمز ارزها جلوگیری کنند.
دست باز صرافیها در معامله
استیبل کوین‌ها به رشد استفاده و جذابیت صرافی‌های ارزهای دیجیتال کمک بسیاری می‌کنند. ارزش پایدار استیبل کوین‌ها، آنها را برای عملیاتی مانند معاملات مارجین و وام‌دهی در صرافیها مناسب می‌کند. همچنین استیبل کوین‌ها نقدینگی را در بازار کریپتو افزایش می‌دهند و این به به افزایش حجم معاملات در صرافیها کمک می‌کند.
مزایا و معایب استیبل کوین
ثابت بودن قیمت استیبل کوین‌های رایج و داشتن پشتوانه‌ی دلاری باعث می‌شود کاربرها به‌راحتی به آنها اعتماد و از آنها استفاده کنند.
خیلی از صرافیها، تنها از واحدهای پولی خاصی پشتیبانی می‌کنند و در بیشتر مواقع، امکان معامله‌ی ارزهای دیجیتال با پول فیات وجود ندارد. با کمک استیبل کوین‌ها می‌توان پول خود را در قالب ارز دیجیتال بین تمام صرافیها جابه‌جا یا در انواع معاملات شرکت کرد.
با کمک استیبل کوین‌ها می‌توان تا حد زیادی از نوسانات بازار در امان ماند و همچنین محاسبات در انجام معاملات ساده‌تر می‌شود.
اما معایب استیبل کوین چیست؟ اطمینان از ذخیره‌ی پشتوانه‌ی استیبل کوین (مخصوصاً نوع اول) کار ساده‌ای نیست. برای مثال در مورد تتر سال‌ها این نقد وجود داشت که این کمپانی پشتوانه‌ی کافی به اندازه‌های سکه‌های در گردش ندارد. قیمت استیبل کوین‌ها در معنای واقعی کلمه ثابت نیست و درصد خیلی کمی نوسان دارد.
انواع استیبل کوین ها
استیبل کوین ها با توجه به پشتوانهای که دارند در سه بخش جداگانه تقسیم بندی می‌شوند، این پشتوانه ممکن است هر نوع دارایی مانند، پول فیات، جواهرات ارزشمند و یا یک ارز دیجیتال باشد.
استیبل کوین با پشتوانه فیات
استیبل کوین با پشتوانه‌ی فیات، یکی از ساده‌ترین انواع آن است، به طوری که کاربرها به‌راحتی می‌توانند مفهوم آن را درک و استفاده نمایند. در واقع این نوع از استیبل کوین، با اعتبار و پشتوانه‌ی یک دارایی واقعی، یعنی ارز رایج کشورها که فیات نام دارد، ساخته می‌شود. در بیشتر مواقع از ارز دلار به عنوان پشتوانه استفاده می‌شود، ولی گاهی احتمال دارد که ارزهای دیگری همچون، یورو یا پوند نیز به گار گرفته شود.
روند تولید این نوع استیبل کوین بدین صورت است که به ازای هر تعداد سکه‌ی دیجیتال، با توجه به نسبت تبدیل که معمولا “یک به یک” است، ارز فیات در یک حساب مشخص ذخیره شود. این نکته نیز قابل ذکر است که در این روش ممکن است به جای استفاده از ارز فیات از معادل دلاری دارایی‌های با‌ارزش دیگری مثل طلا و جواهرات نیز استفاده شود و موضوع مهم در اینجاست که، باید مقدار و محل ذخیره‌ی پشتوانه‌ها مشخص و شفاف و قابل رصد باشند. در اصطلاح این عمل، یعنی ارتباط دادن قیمت استیبل کوین به دارایی دیگر، “بکینگ” نامیده می‌شود.
در این روش قیمت هر کوین نیز همواره ثابت بوده و برابر یک دلار خواهد ماند، زیرا به ازای هر واحد سکه‌ی دیجیتال، یک دلار در حساب بانکی کمپانی ارائه دهنده‌ی استیبل کوین وجود دارد و از آنجایی که هیچ پشتوانهای روی بلاک چین نگهداری نمی شود، امکان هک شدن آن هم وجود ندارد. بنابراین می‌تواند سرمایه گذاری مطمئن‌تری محسوب شود.
استیبل کوین با پشتوانه کریپتو
از آنجایی که استیبل‌های دسته اول و با پشتوانه فیات، با مشکل متمرکز بودن مواجه بود، باعث شد تا ایده‌ی ساخت نوع دیگری از آن شکل گیرد که تحت عنوان، استیبل کوین با پشتوانه کریپتو نام دارد.
اگر چه که کارایی این استیبل کوین نیز مشابه نوع قبل است ولی تفاوت آن در نوع پشتوانه‌ی آن است که به جای دارایی واقعی و ارز فیات، یک کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال دیگر می‌باشد و به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌کند.
باید این نکته را در نظر داشته باشید که، هر اندازه نوسانات ارز پشتوانه بیشتر باشد، باید از نسبت بزرگ‌تری برای ارتباط آن با استیبل استفاده شود تا ارزش استیبل کوین بهتر حفظ شود.
این نوع از استیبل کوین به علت غیرمتمرکز بودن، دارای شفافیت لازم برای بررسی و رصد تراکنش‌ها و همچنین میزان موجودی پشتوانه است ولی از سوی دیگر، پیاده سازی و اجرای این نوع استیبل کوین پیچیده‌تر بوده و کار با آن در زمان نوسانات شدید قیمت نیز با ریسک همراه است که ممکن است با خطر از دست رفتن وثیقه و یا به عبارت دیگر، لیکوئید شدن در پلتفرم‌های وام دهی مواجه باشد.
استیبل کوین بدون پشتوانه یا الگوریتمی
استیبل کوین بدون پشتوانه، در دسته سوم از انواع استیبل کوین ها قرار دارد و ویژگی این سیستم در آن است که، چیزی به نام پشتوانه وجود ندارد. روند فعالیت آن همانند بانک‌های مرکزی در کشورهای مختلف است و براساس مفهوم «عرضه و تقاضا» کار می‌کند. به این معنا که، بانک‌های مرکزی در صورت کاهش ارزش پول، میزان عرضه و نقدینگی را کاهش داده و در هنگام افزایش ارزش پول، اقدام به افزایش عرضه نموده و باعث برگشت قیمت به محدوده‌ی مورد نظر می‌شوند. استیبل کوین بدون پشتوانه نیز با استفاده از قراردادهای هوشمند روی بلاک چین، قیمت را براساس تغییر در میزان سکه‌های در گردش کنترل می‌کند. این روش توسط الگوریتم‌های خودکار انجام می‌شود و به همین دلیل است که به آن استیبل کوین الگوریتمی گفته می‌شود.
الگوریتمی که در این نوع استیبل کوین استفاده می‌شود بدین شیوه است، در مواقعی که تقاضای زیادی برای خرید وجود داشته باشد، با تولید کوین‌های جدید، میزان عرضه را افزایش داده تا قیمت افزایش نیابد و برعکس این حالت، یعنی در زمان عرضه‌ی زیاد، با حذف مقداری از کوین‌ها، مجموعه سکه‌های در گردش را کاهش داده و باعث تنظیم قیمت استیبل کوین می‌شوند.
مزیت استیبل کوین الگوریتمی عدم نیاز به پشتوانه و عدم وابستگی به دیگر ارزهای دیجیتال است. این استیبل کوین‌ها به کاملا غیر متمرکز هستند و در زمانی که ارزهای فیات و یا کریپتوکارنسی‌ها دچار بحران شوند، بدون تأثیر پذیری از آن، به کار خود ادامه می‌دهند. البته با وجود مزیت‌هایی که دارند، یک پدیده نوظهور و پرریسک محسوب می‌شوند.
کیف پول دُرج بهترین گزینه برای ذخیره استیبل کوین
امن‌ترین کیف پول‌ها برای نگهداری استیبل کوین‌هایی همچون تتر و دای و سایر ارزهای دیجیتال پایه، کیف پول‌های سخت افزاری هستند. ( بررسی تفاوت دای و تتر؛ فرق USDT و DAI چیست؟) اگر سرمایه خود را به تتر تبدیل کرده‌اید یا قصد دارید این کار را انجام دهید، آنها را در کیف پول سخت افزاری دُرج نگهداری کنید؛ تتر و دای به عنوان پرکاربردترین استیبل کوین در بازار ارزهای دیجیتال شناخته می‌شوند. انتخاب کیف پول استیبل کوین مناسب در نظر گرفتن یکسری ویژگی‌های کلی را می‌طلبد. ویژگی‌هایی مثل:
- ارزهای مورد پشتیبانی
- تیم توسعه‌دهنده
- پشتیبانی از سیستم عامل‌های متعدد
شما در ایران با تحریم‌های ریز و درشتی مواجه هستید که احتمالا تحریم کیف پول‌های تتر از کوچکترین‌های آن‌هاست. به همین دلیل، مهمترین و در واقع اولین عامل مهم برای شما باید انتخاب کیف پول تتری باشد که در لیست تحریم‌های ظالمانه نباشد!
جمع‌بندی
در این مقاله تلاش کردیم مرور کوتاه و در عین حال جامعی به استیبل کوین‌ها و انواع آنها داشته باشیم. همان طور که در این مقاله مطالعه کردید، استیبل کوین ارزهای دیجیتالی هستند که برخی از ویژگی‌های ذاتی ارزهای دیجیتال را به‌همراه ندارند. استیبل کوین‌ها از نوسان قیمت رنج نمی‌برند و ماهیت نیمه‌‌متمرکز آنها باعث می‌شود که تا حدی از ذات حقیقی ارزهای دیجیتال دور شوند؛ اما نمی‌توان مزایای وجود آنها را در دنیای ارزهای دیجیتال انکار کرد. این ارزهای باثبات باعث شده‌اند بخشی از امنیت و اطمینان خاطری که در دنیای ارزهای فیات وجود داشت، به دنیای ارزهای دیجیتال هم وارد شود.
در بین همه انواع استیبل کوین، استیبل کوین‌های الگوریتمی تنها نوع غیرمتمرکز هستند که بدون نیاز به هیچ پشتوانهای و تنها با تکیه بر الگوریتم‌های خاص خود کار می‌کنند. با این حال که محبوبیت این استیبل کوین‌ها هنوز به‌اندازه انواع متمرکزی مانند تتر نیست، اما با گذر زمان و افزایش محبوبیت آنها در بین افراد جامعه، می‌توان مشکل متمرکزبودن را هم حل کرد و از استیبل کوین‌هایی استفاده کرد که در عین حفظ ثبات قیمت، اصل تمرکززدایی را هم رعایت می‌کنند.
لیست استیبل کوین ها را در سایت coinmarketcap مشاهده کنید: