برای ورود به بازار ارز دیجیتال باید به مسئله امنیت و مباحث امنیتی توجه شود. از مهم‌ترین موارد امنیتی حفظ کلید خصوصی است. هر کیف پول برای حفظ امنیت دارای دو کلید عمومی و خصوصی است که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارد. اگر قصد فعالیت در فضای بلاک‌چین را دارید و از تراکنش‌های رمزارزی استفاده می‌کنید بهتر است از اهداف این دو کلید و عملکرد آن‌ها اطلاعات لازم را کسب کنید تا در طی حضور خود در بازار کریپتوکارنسی دچار مشکلات امنیتی نشوید. ما در این مقاله تصمیم گرفتیم تا شما را با مفهوم کلیدخصوصی یا Private Key و مسائل مربوط به آن آشنا کنیم. همراه ما باشید.
ویدیو معرفی کامل کلید خصوصی در ولت سخت افزاری
کلید خصوصی چیست؟
کلید خصوصی یکی از راه‌های اصلی برای حفظ، کنترل و مالکیت ارز دیجیتال است. ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند به این معنی که هیچ نهاد یا موسسه و بانکی بر روی آن‌ها نظارت ندارند و جایی نیست که بتوان ارزهای دیجیتال را بر روی آن‌ها نگهداری کرد. به همین دلیل شبکه‌های بلاک‌چینی به وجود آمدند تا بتوانند رمزارز شما را نگهداری کنند و انتقال دهند. برای تشخیص مالک دارایی‌های داخل کیف پول، از کلیدخصوصی استفاده میشود.
کلید خصوصی یک‌رشته عبارت بلند متنی متشکل از تعدادی اعداد و حروف هستند که مانند گذرواژه کیف پول عمل می‌کنند و برای دسترسی به دارایی‌ها و اطلاعات موجود در کیف پول به کار گرفته میشود.
با اعمال چند فرایند ریاضی کلید عمومی توسط کلیدخصوصی کیف پول شما به وجود می‌آید که به‌صورت یک جفت منطبق تولید میشود. پس از انجام تراکنش به‌واسطه کلید عمومی می‌توانید با استفاده از کلید خصوصی آن را تایید کنید و هویت خود را اثبات کنید.
تفاوت کلیدخصوصی و کلید عمومی
تا به این بخش سعی کردیم به‌اختصار درباره کلید عمومی و کلید خصوصی توضیح دهیم. در ادامه شما را با تعدادی از تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو آشنا خواهیم کرد.
- رمزنگاری
برخلاف پرایوت کی که باید همواره مخفی نگه داشته شود و تنها مالک ارز به آن دسترسی داشته باشد، کلید عمومی می‌تواند به‌صورت همگانی در اختیار سایر کاربران نیز قرار گیرد. - تیپ
کلیدخصوصی را بر اساس مکانیسمی که دارد، متقارن می‌نامند؛ درحالی‌که پابلیک کی مکانیسمی نامتقارن دارد. - دلیل استفاده
پرایوت کی برای اطمینان‌بخشی و سرعت بخشی استفاده میشود، درحالی‌که پابلیک کی برای بارگذاری سیستم و پایداری آن کاربرد دارد. - سرعت
کلید خصوصی خیلی سریع‌تر عمل میکند، درحالی‌که کلید پابلیک سرعت قابل‌قبول و مناسبی ندارد. - الگوریتم
پرایوت کی برای رمزگذاری و رمزگشایی کاربرد دارد، درحالی‌که پابلیک کی برای رمزگذاری داده‌ها استفاده میشود.
کلید خصوصی چه کاربردی دارد؟
کلید خصوصی عملکردی مشابه به کلید گاوصندوق دارد. این کلیدها برای تراکنش‌هایی مطمئن و غیرقابل‌برگشت قابل‌استفاده است. رزمانی که تراکنشی انجام میشود میتوان با استفاده از کلید خصوصی هویت آن را تایید کرد. زیرا این تراکنش غیرقابل‌برگشت است و توسط امضاهای دیجیتالی که به هر تراکنش مرتبط میشود، تضمین میشود. با اینکه این امضاهای دیجیتالی توسط کلیدهای خصوصی یکسانی انجام میشود؛ اما برای هر تراکنش منحصربه‌فرد است. این ویژگی امکان تقلب و کپی‌کردن را به صفر می‌رساند و امنیت تراکنش را تا حد زیادی بالا می‌برد.
کلید خصوصی چطور ساخته میشود؟
کلید خصوصی و عمومی توسط الگوریتم‌های رمزنگاری شده با چند فرایند ریاضی ساخته می‌شوند. هر کلیدخصوصی یک کلید عمومی می‌سازد که پیام داخل کلید عمومی با کلید خصوصی قابل رمزگشایی است. در ابتدای راه‌اندازی کیف پول ارز دیجیتال یک عبارت بازیابی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد که از روی آن کلید خصوصی ایجاد میشود. وظیفه نگهداری کلیدخصوصی در کیف پولهای سخت‌افزاری بر عهده خود کاربر است. کلید عمومی نیز با استفاده از چند فرایند ریاضی از روی کلیدخصوصی ساخته میشود. شما در هر زمان می‌توانید با استفاده از کلید خصوصی به کلید عمومی برسید؛ اما عکس آن ممکن نیست.
کیف پول سخت‌افزاری چگونه کلیدخصوصی را نگهداری میکند؟
در بسیاری از کیف پولهای سخت‌افزاری یک قطعه وجود دارد که می‌توانید به‌وسیله آن از کلید خصوصی خود محافظت کنید. این قطعه کلید خصوصی شما را کاملا رمزنگاری شده و به‌صورت ایمن در خود نگه می‌دارد و هیچ‌گاه آن را از خود جدا نمی‌کند.
در کیف پول سخت افزاری برای انتقال رمزارز نیاز به امضای کلید خصوصی است که پس از امضا توسط نرم‌افزار نصب شده بر روی کیف پول سخت‌افزاری امکان ثبت تراکنش بر روی بلاک‌چین مهیا میشود. کلید خصوصی در هیچ حالتی در فضای آنلاین قرار نمی‌گیرد و همیشه ایمن و غیرقابل‌دسترس می‌ماند.
راه های بازیابی ارز دیجیتال با کلیدخصوصی
کیف پولهای مختلفی برای ذخیره‌سازی ارزهای دیجیتال وجود دارد. کیف پول‌هایی همچون اپ‌های موبایلی، نرم‌افزارهای دسکتاپ یا حتی سخت‌افزارهای ویژه که در دسترس کاربران قرار دارند. همان‌طور که در بخش‌های بالاتر به آن اشاره کردیم کلیدهای خصوصی در فضای آفلاین ذخیره می‌شوند و در شبکه بلاک‌چین قرار نمی‌گیرند. البته در صرافی‌ها این‌گونه نیست و معمولا کنترل کلیدهای خصوصی در دست صرافی‌ها است. اگر قصد دارید از صرافی‌ها برای ذخیره‌سازی و انتقال تراکنش استفاده کنید به نکات امنیتی توجه داشته باشید؛ زیرا صرافی‌ها همچون بانک‌ها نهادهای متمرکزی هستند و در برابر هک و حملات سایبری آسیب‌پذیرند.
اما در کیف پولهای ارز دیجیتال بر خلاف صرافی‌ها کنترل کلیدهای خصوصی برعهده کاربر است. هر کیف پول با استفاده از روشهای ویژه‌ی خود کلید خصوصی را به یک عبارت بازیابی تبدیل میکند که ذخیره و به‌خاطر سپاری آن برای شما ساده‌تر باشد.
فرایند بازیابی کیف پول رمزارزی، بسیار ساده و سرراست است. کافی است عبارت بازیابی خود را در یک کیف پول جدید وارد کنید. این کیف پول جدید می‌تواند موبایلی، کامپیوتری یا سخت‌افزاری باشد. پس از واردکردن عبارت بازیابی، موجودی شما دوباره در کیف پول جدید به نمایش درمی‌آید و تمامی رمزارزهایتان در فهرست کیف پول شما ظاهر می‌شوند.
کیف پول سخت افزاری چطور کلید خصوصی می‌سازد؟
کیف پول سخت افزاری دُرج با استفاده از واحد تولید عدد رندوم که در خود سخت‌افزار دُرج قرار دارد یک عدد رندوم برای ساخت کلید خصوصی می‌سازد و از این عدد جهت ساخت کلمات بازیابی کلیدخصوصی و ساخت خود کلید خصوصی استفاده میکند. این عدد با رندوم واقعی ساخته میشود و باید واقعا رندوم و یونیک باشد چرا که اصل کلیدخصوصی از یکتایی و منحصربه‌فرد بودن می‌آید.
راه های نگهداری و حفظ امنیت کلید خصوصی
همان‌گونه که گفتیم شما می‌توانید تنها با داشتن کلیدخصوصی و عبارت بازیابی به دارایی‌ها خود دسترسی دات=شته باشید و آن‌ها را مدیریت کنید. حتما باید دقت کنید که در حفظ و نگهداری آن‌ها همه جوانب را رعایت می‌کنید تا دچار مشکلات احتمالی نشوید. در ادامه شما را با راه‌های نگهداری اصولی و مطمئن از کلید خصوصی آشنا خواهیم کرد.
نگهداری از کلید خصوصی در کیف پول کاغذی
کیف پول کاغذی یکی از کیف پولهای سرد به شمار می‌رود که دارنده آن به کلید خصوصی و آدرس آن دسترسی دارد. این کلید کاملا به طور تصادفی انتخاب میشود و میتوان آن را بر روی کاغذ یادداشت کرد.
به علت اینکه این نوع کیف پول کاملاً از فضای اینترنت به‌دور است احتمال هک و حملات سایبری به زیر صفر می‌رسد. بهتر است کاغذ حاوی Private Key را در مکانی بسیار امن نگهداری کنید.
نگهداری در کیف پول های سخت افزاری
کیف پولهای سخت‌افزاری به علت ذخیره‌سازی آفلاین یک کیف پول بسیار امن به شمار می‌رود پس از راه‌اندازی این کیف پول یک سری غبارت به شما نمایش داده میشود که کلیدهای خصوصی از روی آن‌ها ساخته می‌شوند. این کلیدها در حافظه میکروکنترلر ذخیره شده و برای همیشه در این قسمت نگهداری می‌شوند. به علت آفلاین بودن راه نفوذ هکرها و ویروس‌ها بسته میشود و هیچ آسیب اینترنتی کلیدهای خصوصی شما را تهدید نمی‌کنند.
برای آشنایی با انواع روشهای نگهداری بیت‌کوین، مقاله بهترین روش نگهداری ارز دیجیتال را مطالعه نمایید.
در کیف پولهای سخت‌افزاری کلیدهای خصوصی شما به‌صورت کاملا ایمن نگهداری می‌شوند و آن‌ها را در فضای بلاک‌چین قرار نمی‌دهند. همچنین تراکنش‌ها باید با تایید فیزیکی دستگاه انجام شود و این ویژگی احتمال خطا و هک را از بین می‌برد.
نگهداری در کیف پول های دیجیتالی
کیف پولهای دیگری هم وجود دارند که بر روی افزونه مرورگر فعال هستند. برخی دیگر نیز نسخه‌ی موبایلی خود را ارائه داده‌اند و برای دردسترس‌بودن سریع بسیار مناسب هستند.
در این کیف پول‌ها برای جلوگیری از هک‌شدن و سوءاستفاده، این کلیدهای خصوصی رمزنگاری می‌شوند. فرایند رمزنگاری به شکلی انجام میشود که تنها صاحب کیف پول بتواند آن را رمزگشایی کند. با این شرایط باز هم احتمال هک و سوءاستفاده از آن به علت اتصال آنلاین به اینترنت وجود دارد و ریسک ازدست‌دادن دارایی‌ها در این روش نگهداری از Private Key بسیار زیاد است.
سخن آخر
در دنیای ارز دیجیتال همیشه امنیت حرف اول را می‌زند و باید به این نکته توجه داشت که برای جلوگیری از ضرر و زیان و همچنین خطرات احتمالی باید احتیاط را رعایت کرد تا دچار خسارت‌های جبران‌ناپذیر نشویم. کلیدهای عمومی و خصوصی یکی از بهترین راه‌های حفظ امنیت داده‌ها است که در حوزه بلاک‌چین قرار دارد. با این روش بهراحتی میتوان معاملات را انجام داد و دارایی‌ها را حفظ و نگهداری کرد. در این فرایند ساده و درعین‌حال کارآمد، کاربران بلاک‌چین و رمزارزها فقط باید مراقبت کلیدخصوصی کیف پولشان باشند تا دارایی‌هایشان را از دست ندهند.
سوالات متداول
- کلید خصوصی چیست؟ کلیدخصوصی یک عبارت ترکیبی از اعداد و حروف است که برای ورود به کیف پول ارز دیجیتال قابل‌استفاده است.
- کلید عمومی چیست؟ در کیف پولهای ارز دیجیتال کلیدهای عمومی مانند آدرس عمل میکند و میتوان بهراحتی آن را در اختیار همگان قرار داد. اما درهرصورت باید جانب احتیاط را رعایت کرد.
- آیا میتوان از روی کلید عمومی Private Key را ساخت؟ نخیر این امکانپذیر نیست و ممکن است سالها طول بکشد. همیشه کلید عمومی از روی کلید خصوصی ساخته میشود و عکس آن امکانپذیر نیست.
- چطور میتوان کلید خصوصی را برگرداند؟ روشهای مختلفی برای بازیابی کلیدخصوصی ارائه شده است که اغلب بینتیجه ماندهاند. از این روشها میتوان به خدمات شرکت والت ریکاوری، برنامههای بازیابی اطلاعات هارد و استفاده از برنامه FinderOuter اشاره کرد.