امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi)، شامل اپلیکشن‌های مالی در حوزه ارز دیجیتال یا بلاک چین با هدف حذف واسطه‌های مالی است. ولی دیفای چیست، چه کاربردی دارد و نحوه سرمایه‌گذاری و کسب درآمد از طریق آنچگونه است؟با استفاده از دیفای شما می‌توانید به خدماتی که بانک‌ها ارائه می‌دهند سریع‌تر دسترسی داشته باشید. دیفای، همانند کریپتو یک شبکه جهانی قابل دسترس است. شما با استفاده از این فناوری از خدماتی مانند وام دهی، معاملات مشتقات، معامله رمز ارزها، خرید بیمه و غیره بهره‌مند خواهید شد.
در این مقاله با امور مالی غیرمتمرکز، کاربردها، مزایا و معایب آن اشنا خواهیم شد. اگر شما هم به دنبال کسب درآمد از این فضای غبرمتمرکز هستید تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
منظور از دیفای چیست؟
دیفای (DeFi) یا همان امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance)، به دارایی‌های دیجیتال، قراردادهای هوشمند مالی، پروتکل‌ها و برنامه غیرمتمرکز (DApp) واقع شده بر شبکه‌ی اتریوم بستگی دارد. ساده‌تر بگوییم که دیفای مجموعه‌ای از نرم افزارهای مالی حاضر بر بلاک چین هستند که قادرند مانند لگوهای پولی (Money Legos) به هم وصل شوند.
در واقع دیفای مدلی نوین برای سازمان دادن و امکان‌پذیر کردن تراکنش‌های ارزهای دیجیتال، صرافی‌ها و خدمات مالی است.در دیفای قدرت به شیوه‌ای غیرمتمرکز توزیع شده است و به نوعی قدرت مرکزی وجود ندارد. شیوه غیر متمرکز باعث می‌شود که افراد دارای قدرت و کنترل بیشتری باشند. همه تراکنش‌های خرید، فروش، وام و بازپرداخت‌های ارز دیجیتال بدون قدرتی مرکزی و به شیوه همتا به همتا در دیفای انجام می‌شوند.
در هر مدل مالی امنیت و حفاظت از دارایی‌ها بسیار مهم است. در روش دیفای برای حفاظت از دارایی‌ها به این صورت است که هر کدام از تریدرها بر کلیدهای رمزنگاری خصوصی کنترل دارند. همچنین تراکنش‌های مالی با قراردادهای هوشمند میسر می‌شوند.
ویژگی های اصلی دیفای
در ادامه برخی از مهم‌ترین ویژگی های دیفای را با هم بررسی می‌کنیم:
- غیر امانی بودن
در دیفای با حفظ دارایی‌هایتان در کیف پول شخصی خود نیازی به واسطه‌ها ندارید. به این ترتیب دارایی شما تحت امانت شخص دیگری قرار نمی‌گیرد و دست خودتان است. - بدون محدودیت دسترسی
یکی از ویژگی‌های دیفای جهانی بودن آن است که بدون هیچ محدودیتی در دسترس همه افراد قرار می‌گیرد. بر خلاف بانک‌ها هیچ وقت تعطیل نمی‌شوند و مانند اینترنت همیشه در دسترس هستند. - متن باز بودن
ویژگی متن باز بودن در پلتفرم دیفای این اجازه را به کاربر می‌دهد که بتوان از توسعه برنامه‌های دیگران نیز استفاده کرد و توسعه‌دهی را سریع‌تر کرد. به این ترتیب، اگر حین کار با پلتفرمی از دیفای، نحوه ساخت یا کار با آن برنامه به نظرتان جالب نباشد، می‌توانید کد دیگری را با آن جایگزین کنید. - غیر متمرکز بودن
همانگونه که گفتیم پلتفرم‌های دیفای بر روی بلاک چین، ایجاد شدند. بنابراین با ذخیره داده‌ها روی این شبکه، امکان سانسور یا متوقف کردن داده‌ها وجود ندارد. کسی به حساب شما دسترسی ندارد و شما صاحب اصلی آن هستید.
دیفای DEFI به چه کار می‌آید؟
دیفای ابزاری امروزی برای مدیریت و رشد پول و سرمایه‌ی شما است. تقریبا هر کاری که یک بانک دیجیتال یا کارت اعتباری برای شما انجام می‌دهد، با دیفای قابل انجام است.
پس‌انداز/ استیکینگ (Saving/Staking)
برای مثال، اگر می‌خواهید در دیفای وام بگیرید، تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که دارایی‌های کریپتو را در یک قرارداد هوشمند قفل کنید که به‌عنوان وثیقه از آن استفاده می‌شود. کیف پول‌های دیفای ابزارهایی را برای مدیریت پول در قالب اپلیکیشن موبایل یا کامپیوتر به شما ارائه می‌دهند و این امکان را به شما می‌دهند که دارایی‌های ارز دیجیتال‌تان را در یک قرارداد هوشمند قرار دهید و در بازده توافقی سود ارز دیجیتال‌تان را کسب کنید. در مقاله دیگر از سایت دُرج با بهترین کیف پول برای استیکینگ آشنا شوید.
وام گرفتن (Borrowing)
با استفاده از همین پلتفرم‌ها، می‌توانید در ازای پرداخت بهره، استیبل کوین و ارز دیجیتال قرض بگیرید. با توجه به اینکه دیفای بدون مجوز است، فقط می‌توانید از ارزهای دیجیتال موجود به‌عنوان وثیقه استفاده کنید و وام بگیرید.
صرافی غیرمتمرکز با استفاده از دیفای
صرافی‌ها انواع مختلف ارز یا فیات را exchange یا جایگزین می‌کنند. در حال حاضر صرافی‌ها متمرکز هستند و توسط دولت‌ها، سازمان‌ها و ارگان‌های متمرکز اداره می‌شوند. دیفای ارز دیجیتال به افراد این امکان را می‌دهد تا افراد ارزهای خود را به صورت غیرمتمرکز تعویض کنند و در مدت زمانی بسیار کوتاه و بدون نیاز به سیستم سنتی و بروکراسی متصل به آن پول خود را exchange کنند.
تأمین نقدینگی (Liquidity Provision)
کاربران دیفای می‌توانند توکن‌ها را در مارکت میکرهای خودکار مثل یونی سواپ نگهداری کنند. هر بار که کسی بین دو توکن موجود در استخر سواپ یا مبادله کند، شما بخشی از کارمزد را دریافت می‌کنید.
همه این خدمات (به علاوه خدمات دیگر، مثل اعتبار، بیمه و مشتقات) توسط قراردادهای هوشمند ارائه می‌شود. این‌ها کدهایی هستند که برای انجام یک کار خاص برنامه‌ریزی شده‌اند.
مزایای دیفای چیست؟
دیفای نیز دارای مزایای بسیاری است که در ادامه برای شما توضیح می‌دهیم:
- امنیت: دیفای در اکوسیستم دیفای، تراکنشات و معاملات مالی بر روی بلاکچین انجام می‌شوند که امنیت بالایی را فراهم می‌کند. بلاکچین از تکنولوژی‌های رمزنگاری و توزیع شده استفاده می‌کند که از هک و تغییرات غیرمجاز جلوگیری می‌کند.
- شفافیت: تمام تراکنشات در بلاکچین دیفای ثبت و قابل مشاهده هستند. این باعث می‌شود تا بتوانید به صورت شفاف به تمامی جزئیات معاملات دسترسی داشته باشید.
- کنترل بیشتر: در دیفای، شما می‌توانید خیلی راحت دارایی‌های خود را کنترل کنید و نیازی به واسطه‌های مرکزی مانند بانک‌ها ندارید.
- قابلیت دسترسی همگانی: دیفای به همه افراد، بدون توجه به محل زندگی، تحصیلات یا وضعیت مالی، امکان دسترسی به خدمات مالی را می‌دهد.
- هزینه کمتر: با حذف واسطه‌های مرکزی، هزینه‌های مربوط به تراکنشات و سرویس‌های مالی کاهش می‌یابد.
- امکانات نوآورانه: یکی از ویژگی‌های دیفای متن باز بودن آن است که توسعه‌دهندگان می‌توانند برنامه‌ها و سرویس‌های نوآورانه را توسعه دهند. این باعث تنوع بیشتر و افزایش امکانات مالی می‌شود.
معایب دیفای چیست؟
هر موضوعی علاوه بر داشتن مزایا قاعدتا معایبی نیز دارد. دیفای نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه به برخی از معایب دیفای اشاره خواهیم کرد:
- کاربری پیچیده: مفاهیم کاربردی زیادی همچون کلید خصوصی، کلید عمومی، محفظه کیف پول و… وجود دارد که کاربران باید برای استفاده از دیفای با آن‌ها آشنا باشند. این موضوع باعث می‌شود کاربری دیفای برای بسیاری از افراد پیچیده و سخت باشد.
- عدم قابلیت بازیابی در دیفای: کلید خصوصی موضوع مهمی است که یک کاربر باید در حفظ آن کوشا باشد. در دیفای، اگر کاربر کلید خصوصی خود را از دست دهد، دیگر قادر به بازیابی اطلاعات خود نیست.
- نوسانات قیمت ارزهای دیفای: قیمت ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین که در defi نیز استفاده می‌شوند، دچار نوسانت بسیاری هستند که این موضوع می‌تواند کاربران را دچار چالش‌های زیادی بکند.
- کمبود اطلاعات: در دیفای، اطلاعات کاربران به صورت رمزنگاری شده در شبکه بلاکچین ذخیره می‌شوند و این موضوع می‌تواند باعث کمبود اطلاعات و عدم شناسایی کاربران در صورت لزوم شود.
- احتمال حملات در دیفای: همانند هر فناوری دیگری، دیفای نیز دچار خطرات احتمالی قرار می‌گیرد و ریسک را برای کاربران افزایش می‌دهد.
جدول مزایا و معایب DeFi
| مزایا | معایب |
| هیچ واسطه‌ای بین معاملات وجود ندارد | اگر رمز عبور خود را فراموش کنید، دارایی‌های خود را از دست می‌دهید زیرا هیچ نهاد ناظری وجود ندارد. |
| ممکن است دسترسی بیشتری برای وام و بیمه بدون معدل ارائه دهد | عدم حمایت از مصرف‌کننده |
| ممکن است نرخ بهره بالاتری ارائه دهد | نوسانات و ریسک بالا |
| سطح امنیت بالایی دارد. | ریسک بالایی به دلیل کلاهبرداری در این شبکه وجود دارد. |
| برنامه‌های غیرمتمرکز به افراد اجازه می دهند تا سرمایه خود را به سراسر جهان منتقل کنند. | مشارکت در دیفای پیچیده است و به‌راحتی قابل درک نیست. |
کیف پول دیفای چیست؟
در دیفای هم برای ذخیره دارایی‌هایتان نیاز به یک کیف پول دارید. کیف پول دیفای یک کیف پول غیرحضانتی است که دارایی‌های ارز دیجیتال شما را ذخیره می‌کند. غیر حضانتی بودن کیف پول دیفاب به این معنی است که کسانی که کلید خصوصی شمارا دارند می‌توانند به دارایی‌های شما دسترسی داشته باشند.
به طور کلی، سه نوع کیف پول وجود دارد: کیف پول سخت افزاری و کیف پول های نرم افزاری و کاغذی. (پیشنهاد می‌کنیم راهنمای جامع تفاوت کیف پول سخت افزاری و نرم افزاری را مطالعه کنید.) مدل‌های سخت افزاری توسط شرکت‌هایی مانند Ledger و Trezor و Dorj ایجاد شده است. آن‌ها شبیه USB و فلش مموری هستند و شما می‌توانید آن‌ها را خریداری کرده تا وجوه خود را به صورت آفلاین نگه دارید. کیف پول‌های سخت افزاری از نظر امنیت بهترین کیف پول برای کریپتو کارنسی‌ها هستند. کیف پول نرم افزاری کیف پول‌های آنلاینی هستند که از طریق مرورگر وب یا تلفن خود به آن‌ها دسترسی دارید و معمولا رایگان هستند و اما نوع دیگر، کیف پول‌های کاغذی که در عرض آسیب و تخریب هستند.
کیف پول رمزنگاری DeFi نوعی کیف پول رمزنگاری است که به کاربران اجازه می‌دهد با برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) تعامل داشته باشند. این برنامه‌ها که بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شده‌اند، امکان تراکنش‌های مالی را بدون واسطه‌هایی مانند بانک‌ها یا موسسات مالی را ایجاد می‌کنند. همچنین کیف پول دیفای به کاربران اجازه می‌دهد تا ارزهای دیجیتال خود را در پلتفرم‌های مختلف آن ذخیره، مدیریت و معامله کنند. آیا بهترین روش نگهداری ارز دیجیتال را می‌دانید؟!
تمام ویژگی‌هایی که برای داشتن کیف پول دیفای نام بردیم در کیف پول دُرج وجود دارد. این کیف پول دارای ویژگی‌هایی همچون متن باز بودن است و امنیت دارایی‌های شمارا تضمین می‌کند. بهترین کیف پول برای ایرانیان به دلیل اینکه دارای گارانتی است، به شمار می‌رود.
کلام آخر
در آخر به شما توصیه می‌کنیم که حتما با داشتن اطلاعات کافی درباره ی دیفای وارد این حوزه شوید. بسیار مهم است که ایتدا دانش خود را تقویت کرده و با اطلاعات کافی تصمیم گیری کنید. اگر چه فایننس غیرمتمرکز در چندسال اخیر موردتوجه عده زیادی از افراد قرار گرفته، اما ورود بدون آگاهی به این حوزه می‌تواند تبعات ناخوشایندی داشته باشد. امیدواریم با مهارتی که در این حیطه کسب می‌کنید، سود قابل‌توجهی را از معاملات به‌دست آورید.